Kunst Therapie, Een Therapeutische Benadering

Psychotherapie is een actief proces van luisteren en spreken. We behandelen niet een enkel, specifiek probleem en werken alleen aan de behandeling ervan. Eerder wordt de persoon gezien als een geheel, als een bewust wezen dat in staat is tot vooruitgang en persoonlijke verantwoordelijkheid. Het gaat erom naar de patiënt te luisteren, hem te helpen zich bloot te geven en de hindernissen en uitdagingen waarmee hij in zijn leven geconfronteerd wordt te overwinnen.

De praktijk van de psychotherapie wordt een belangrijke plaats, een soort geheime plek waar alles gezegd kan worden. Dit is echter ver van het gebruikelijke beeld van een patiënt op de bank en een psycholoog die interpreteert wat er gezegd wordt. 

De psychotherapeutische benadering vult het werk van een psycholoog aan, maar is toch heel anders.

Door zijn problemen of trauma’s te erkennen, wordt de patiënt geholpen. Zijn doel is dan zichzelf terug te vinden en zich op zichzelf te richten om zijn innerlijke hulpbronnen te gebruiken, die hem in staat stellen zijn problemen op te lossen en uitdagingen te overwinnen. Psychotherapie is integratief, d.w.z. ze biedt verschillende hulpmiddelen om de patiënt in staat te stellen tot deze zelfrealisatie te komen.

In die zin is kunstzinnige therapie een van de hulpmiddelen van de psycho-therapie. Deze twee benaderingen bieden een kijk op de persoon die al zijn kenmerken en problemen omvat. Afhankelijk van de patiënt moet de soort steun gevonden worden die past bij de ondervonden hindernissen of de te bereiken doelen. Dit is gegeven in de kunstzinnige therapie, omdat die verschillende kunstzinnige media voorstelt voor verschillende praktijken in deze discipline.

Het onbewuste is dus een bondgenoot in de openbaring van de patiënt. Verder is het nodig het begrip “patiënten” te verduidelijken.

Meestal zijn dit mensen die lijden aan een neurologische aandoening of overbelast zijn door stress. Maar het kunnen ook mensen zijn die eenvoudigweg bedachtzaam willen zijn op hun eigen leven. Het onbewuste kan zich op vele manieren openbaren, bijvoorbeeld door dromen, ontsporingen en gemiste daden, maar ook door artistieke schepping, die Sigmund Freud met dromen vergeleek. Kunst is dan een openbaring van het psychische en emotionele leven van de persoon.

Kunstzinnige therapie lijkt erg op psychotherapie in die zin dat het vooral draait om het luisteren. Het gaat over het opmerken van gedrag dat gebeurt zonder er veel bij na te denken en het bestuderen van die patronen. We kennen allemaal, zelfs zonder een lichamelijke stoornis te hebben, het gevoel zo in de stroom van gebeurtenissen verstrikt te zijn dat we ons nooit meer op onszelf en onze handelingen kunnen concentreren. Dit gedrag, dat kenmerkend is voor onze moderne samenlevingen, is destructief.

Door psychotherapie zal de patiënt weerstand bieden aan deze neiging om zichzelf de schuld te geven en autonomer worden in zijn leven. De belangrijkste taak is het verwijderen van beperkende overtuigingen en hindernissen die hij heeft opgebouwd. Door zijn leven op deze manier vorm te geven wordt hij een deelnemer in plaats van een toeschouwer. Je kunt hier gemakkelijk een parallel trekken met kunst. Door zijn eigen kunstwerk te maken, gaat de patiënt van een persoon die een kunstwerk bewondert en bekijkt over tot een kunstenaar.

De patiënt is dus deze scheppende schepper, degene die produceert, die in het centrum van de actie staat. Een kunstenaar lijkt soms een individu te zijn boven anderen, die de wereld op een andere manier begrijpt. Hij laat iedereen zijn kijk op de wereld ervaren via zijn kunstwerken. Een soort tolk van het leven! Wat als we allemaal dit vermogen in ons hadden? Het vermogen om onze wereld uit te drukken om haar te begrijpen en dit begrip in werkelijkheid om te zetten?

Kunstzinnige therapie is een uitstekend proces om als deelnemer deze positie weer in te nemen. Daarom is het creatieve proces vrij blijven belangrijk; niet de uiteindelijke productie van het werk moet beoordeeld worden, maar de betekenissen die ermee verbonden zijn.

Het proces van psychotherapie in het algemeen maakt het ook mogelijk de dingen te aanvaarden die niet veranderd kunnen worden, vooral gebeurtenissen uit het verleden. Op deze manier kan trauma een positieve kracht worden. In zekere zin moeten we wat we als negatief ervaren hebben, opnieuw evalueren om het om te zetten in een bron van vertrouwen. Ze zeggen dat wat je niet doodt je sterker maakt.

Lijden is menselijk en we kunnen niet elke dag van ons leven gelukkig zijn. Bovendien, wat zouden we weten over geluk zonder ongelukkig te zijn? Het is dus normaal dat zich traumatische gebeurtenissen kunnen voordoen. Maar in plaats van ze tot een fatale hindernis te maken, moeten we ze gebruiken als een kracht, als een nieuwe les over het leven. Kunstzinnige therapie kan hier ook helpen.

Talloze keren in de geschiedenis van de kunst hebben kunstenaars hun donkerste gevoelens via hun werken uitgedrukt. Kunst schijnt de geest te kalmeren door expressie en de beroemdste werken zijn verbonden met sterke emotionele en traumatische gebeurtenissen.