Module 1, Sujet 1
En cours

Parkinson en Alzheimer

panoramic shot of retired man with alzheimer disease drawing human head and brain

Parkinson en Alzheimer

Alzheimer

Alzheimer is een van de voorkomendste vormen van ouderdomsziekte. Het kan de kwaliteit van leven ernstig beïnvloeden, maar het heeft geen invloed op elke beslissing die we nemen. Geheugen is slechts één factor in hoe we beslissingen nemen. Bij een patiënt met de ziekte van Alzheimer nemen de geheugenprestaties geleidelijk af. Het eerste stadium is mild en komt overeen met een licht geheugenverlies: u kunt uw nummer dat je net opschreef of de persoon die u net zag niet meer herinneren.

Deze aantasting van het kortetermijngeheugen leidt al tot problemen met stemmingswisselingen of desoriëntatie. Dan komt het midden stadium: het kortetermijngeheugen is sterk achteruitgegaan, de patiënt heeft nog herinneringen aan zijn jeugd en het verleden, maar ook het langetermijngeheugen begint te veranderen. In een gevorderd stadium verliest de patiënt door dit geheugenverlies alle zelfstandigheid.

De ziekte van Alzheimer is niet, zoals we vaak denken, gewoon het gevolg van ouder worden. In feite wordt het veroorzaakt door de vernietiging van neuronen in de taal- en geheugengebieden van de hersenen. De laesies ontstaan in de hersenen en de neuronen van de hippocampus worden het eerst aangetast. De pathologie veroorzaakt twee soorten schade:

  • Structurele cellen worden vervormd, wat tot degeneratie leidt.
  • Eiwitten, beta-amyloïde eiwitten genoemd, worden over geproduceerd en vormen afzettingen, amyloïde plaques of seniele plaques, die tot de dood leiden van zenuwcellen.

Na verloop van tijd leidt geheugenverlies tot andere symptomen: het onvermogen zich bepaalde dingen te herinneren maakt het moeilijk de werkelijkheid te vatten. Men heeft moeite met het onthouden van gebeurtenissen, het herkennen van bepaalde voorwerpen of gezichten, of het vatten van de betekenis van een woord. Dit beïnvloedt het beoordelingsvermogen en de besluitvorming in het algemeen.

Deze symptomen treden gewoonlijk op na het 65e levensjaar en vormen 65% van de dementiegevallen bij oudere mensen. Deze onomkeerbare achteruitgang van de geestelijke vermogens ontwikkelt zich in de loop van de tijd, van korte termijn geheugenverlies tot lange termijn geheugenverlies en verlies van autonomie.

Parkinson

De ziekte van Parkinson is de tweede meest voorkomende chronische degeneratieve neurologische ziekte bij oudere mensen. De symptomen ervan komen overeen met een motorische stoornis.

Hierbij worden dopamine neuronen vernietigd, die verantwoordelijk zijn voor het controleren van bewegingen. De eerste motorische symptomen verschijnen als 50% tot 70% van de aangetaste zenuwcellen vernietigd zijn.

De ziekte van Parkinson was mogelijk al lang aanwezig voordat de diagnose werd gesteld. De belangrijkste symptomen zijn vertraagde bewegingen, stijfheid en tremoren in stilstand. Parkinson-gerelateerd onderzoek richt zich vooral op de afbraak van deze chemicaliën in de hersenen. De tweede stap is het compenseren van het tekort dat door de vernietiging van deze neuronen ontstaat. Meer precies leidt de vernietiging van de cellen die zich in de donkere stof van de hersenen bevinden tot een tekort aan dopamine. Het resulterende onevenwicht tussen dopamine en acetylcholine, een andere neurotransmitter, leidt tot beven en verlies van coördinatie.

Tegenwoordig is het echter mogelijk om vele jaren met deze ziekte te leven.

Het wordt vooral met medicijnen behandeld, maar ook chirurgie en revalidatie worden toegepast. Psychotherapie en kunsttherapie kunnen hier een rol spelen als aanvullende behandelingen. Leven met Parkinson is moeilijk omdat de patiënt onderhevig is aan stijve, schokkerige en oncontroleerbare bewegingen, die kunnen leiden tot moeilijkheden bij de eenvoudigste dagelijkse handelingen zoals eten of lopen. Het is dan ook een pathologie die, net als de ziekte van Alzheimer, een groot verlies van autonomie veroorzaakt. De oorzaken van de ziekte van Parkinson zijn niet duidelijk.

Hoe zit het met kunstzinnige therapie? Hoe kan kunsttherapie deze twee ziekten helpen en het dagelijks leven van de patiënten verbeteren? In het geval van de ziekte van Parkinson zijn de vooruitzichten heel goed. In recente studies wordt zelfs gekeken naar het gebruik van muziek om de motorische symptomen van de ziekte onder controle te krijgen. Met behulp van kunstzinnige therapie zal een persoon zichzelf een nieuwe betekenis in hun leven kunnen geven, door vreugde te voelen door voltooiing en vervulling. De voldoening om iets af te maken is een van de dingen die ons het gelukkigst maken.

Zo krijgt hij weer een waarde als een volwaardig individu dat creatief kan zijn. Een werk maken betekent ook handelen in wereld en een zekere controle over uw leven terugkrijgen: Men is in staat iets te scheppen dankzij zijn verstand. Spreken speelt ook een grote rol, want een patiënt met zo’n ziekte moet kunnen beschrijven wat hij voelt.

Sommige Parkinson patiënten hebben ook depressieve symptomen.

De ontspanning die de kunstbeoefening oplevert helpt de bloeddruk te verlagen en sommige symptomen tegen te gaan. Het is ook een activiteit die de executieve functies, concentratie en geheugen ontwikkelt.

In het geval van deze pathologieën met ernstige gevolgen is kunsttherapie natuurlijk alleen een aanvulling op een andere soort behandeling. Creativiteit maakt het echter mogelijk aan iets anders te denken, zich van de ziekte af te wenden en weer vertrouwen te krijgen in uzelf en in uw eigen vermogen om te genezen. 

Dit geldt ook voor patiënten met de ziekte van Alzheimer. Het ontbreekt de getroffenen aan een grote mate van zelfvertrouwen, omdat de symptomen ook een gevoel van hulpeloosheid opwekken tegenover dit verlies van autonomie. Kunstzinnige therapie komt ook om de hoek kijken bij het verlies van herinneringen. Het is geen directe therapie – maar creëren is een activiteit die het geheugen bevordert.

Praten over kunst stimuleert de geest om emoties te onthouden en te voelen. Het belangrijkste in een sessie met een Alzheimerpatiënt is het gesprek. Het is nodig de persoon te helpen zich uit te drukken, zodat hij zijn emotionele en psychologische conflicten kan oplossen. Dit helpt ook om de depressieve toestand te verbeteren die ook het gevolg kan zijn van deze pathologie.

Communicatie vergemakkelijken, werken aan socialisatie en aandacht hebben voor patiënten verbetert in het algemeen iemands geestelijke toestand. Dit gebeurt vooral door tijdens een groepssessie actief in gesprek te gaan met een andere persoon met een soortgelijke aandoening. Het tweede belangrijke aspect van deze therapie is actief te zijn en je verstandelijke vermogens te gebruiken om iets tot stand te brengen. Want creëren betekent vooral beslissingen nemen: de keuze van een kleur, een vorm of een thema.

Om dit te doen moet u uw herinneringen, uw voorkeuren en verlangens erbij betrekken, en dan in staat zijn je keuzes uit te leggen. Kunst in deze zin is een goede manier om de zelfstandigheid van de patiënt te behouden.